Сообщений в теме: 1043

[Riddle]

ანა კალანდაძე   Ана Каландадзе

    ვარსკვლავები  Звёзды

    ახლა აპრილის ჩუმი ღამეა                         Сегодня (сейчас) моя апрельская ночь
    გულთამხილავი...                              ...
    ო, ვარსკვლავები... როგორ ბრწყინავენ, О, звёзды... как сверкают!
    როგორ ბრწყინავენ...                          как  сверкают!
    ისინი თვის მადლს ცას და მიწას              Они благодать месяца небу и земле
    უხვად სწირავენ...                             ... жертвуют.
    ჩემო ვარსკვლავო, შენი თვალებიც...     Моя звездочка, и глаза твои тоже
    ისე ბრწყინავენ...                                Так сверкают
    ახლა აპრილის ჩუმი ღამეა                           Сегодня (сейчас) моя апрельская ночь
    გულთამხილავი...                               ...
    ო, ვარსკვლავები... როგორ ბრწყინავენ, О, звёзды, как сверкают
    როგორ ბრწყინავენ...                           Как сверкают...

    1952

[lara]

ვარსკვლავები  Звёзды

    ახლა აპრილის ჩუმი ღამეა                         Сегодня (сейчас) моя апрельская ночь  сейчас апреля тихая (ჩუმი) ночь
    გულთამხილავი...                              ...                за моим сердцем наблюдающая        
    ო, ვარსკვლავები... როგორ ბრწყინავენ, О, звёзды... как сверкают!
    როგორ ბრწყინავენ...                          как  сверкают!
    ისინი თვის მადლს ცას და მიწას              Они благодать месяца небу и земле они свою благодать (თვის მადლს)
    უხვად სწირავენ...                             ... жертвуют. щедро (უხვად) жертвуют
    ჩემო ვარსკვლავო, შენი თვალებიც...     Моя звездочка, и глаза твои тоже
    ისე ბრწყინავენ...                                Так сверкают
  

[lara]

დილა

ვარდს გაეფურჩქნა კოკორი,
გადაჰხვეოდა იასა,
ზამბახსაც გაჰღვიძებოდა
და თავს უხრიდა ნიავსა.
ტოროლა მაღლა ღრუბლებში
წკრიალ-წკრიალით ჰგალობდა,
ბულბულიც, გრძნობით აღვსილი,
ნაზის ხმით ამას ამბობდა:
,,აჰყვავდი ტურფა ქვეყანავ,
ილხინე, ივერთ მხარეო,
და შენც, ქართველო, სწავლითა
სამშობლო გაახარეო!“

[Лиана]

УТРО

У розы распустился бутон,
Обвился вокруг фиалки,
Ирис тоже проснулся
И голову склонил по ветру.
Жаворонок высоко в облаках
Звонко пел,
И соловей, полный чувств,
Нежным голосом это говорил:
"Расцветай милая страна,
Радуйся иверский край,
И ты, грузин, учебой
Радуй Родину!"


Я помню, как это стихотворение учили мои двоюродные братья и сестры в грузинской школе, а первую строчку помню до сих пор.

[lara]

Лиана (27.4.2009, 18:33) писал:

Я помню, как это стихотворение учили мои двоюродные братья и сестры в грузинской школе, а первую строчку помню до сих пор.

Лиана, перевод превосходный!  

только один вопрос на засыпку... чье это стихотворение?

[lara]

სერგეი ესენინს

ტიციან ტაბიძე



გაუხედნავი კვიცი იყავი
და სისხლიანი როგორც ჩაღატარ.
დარჩები ლექსში გაურიყავი,
ცოდვაა, ამ ლექსს საფლავში გატან.


მოგდევდა სევდა დიდ ტრამალების
და მოატანე დარიალამდე.
სული სულს როგორ დაემალება?!
ჩვენი თვალებიც ცრემლით დალამდენ.


განა შენ დარჩი მარტო ცოცხალი,
რომ გადარჩენა არ გხარებია?..
ვინ დაითვალოს ცრემლის კურცხალი,
სირცხვილი, რაც გულს გაჰკარებია?..


გდიოდა ლექსი შენ როგორც სისხლი,
მოურჩენელი გულის იარა.
თავის სიკვდილით თავს ვერ დაიხსნი
და სისხლი მხოლოდ სისხლს ეზიარა.


გამთენიისას ხაშის დიდ ქვაბში
ხარშავდა კეპკას მთვრალი პაოლო.
ყინვას გაჰქონდა გარედ კაშკაში,
სიკვდილმა ხელი მაგრად ჩაგავლო.


და გულში სტირის შენი ანდერძი:
სადღეგრძელოში გვახსოვდე მარად.
წითელ ღვინოში - შენ პურის კერძი
წამოიზრდები სისხლის ტომარად.


ღმერთი და სჯული... არა ვართ შორი,
მონღოლის სისხლი გვიდუღს ორთავეს,
სული დააპეს და მერე ძორი...
ძორიც ძერებმა გამოათავეს.


ასე უჭირდა ალბათ ამირანს
რომ დაულეწეს ჩვენსავით მკერდი...
შევსვამთ საწამლავს... ჩვენ როგორც მირონს -
პირველად შენ სთქვი ეს ალავერდი.


ჩოფურაშვილთან ვიყავით წუხელ,
შენზე ღრიალით გასკდა არღანი.
საკუთარ ძმასაც ვეღარ გავუმხელ,
რაც ჩაკირულა გულში ბალღამი...


სამწუხაროა ყველა ესენი
და უფრო მწარე კიდევ ის არი,
ლამაზო ბიჭო! სერგეი ესენინ!
ცოცხალს არ გესმის ეს საფიცარი!..


ამხანაგებო, თუ ღრმა ღელეში
ჩვენი თავებიც სადმე დაგორდეს,
ყველამ იცოდეს - სხვა პოეტებში
ესენინ ჰყავდა ძმად ცისფერ ორდენს!..


28 თებერვალი, 1926 წ.

ტფილისი.

[Nika]

სერგეი ესენინს
Сергей Есенин.
ტიციან ტაბიძე
Тициан Табидзе



გაუხედნავი კვიცი იყავი Ты был необъзженным жеребенком,
და სისხლიანი როგორც ჩაღატარ.и окровавленным как ?....
დარჩები ლექსში გაურიყავი,останешься в стихотворении без берега(?)
ცოდვაა, ამ ლექსს საფლავში გატან.жаль, этот стих возьми с собой в могилу.


მოგდევდა სევდა დიდ ტრამალების за тобой шла печаль больших степей
და მოატანე დარიალამდე.и донесла до Дарьяла.
სული სულს როგორ დაემალება?!Как душе спрятатся от другой души?
ჩვენი თვალებიც ცრემლით დალამდენ. наши глаза увлажнились слезами.


განა შენ დარჩი მარტო ცოცხალი, Разве ты один остался живой,
რომ გადარჩენა არ გხარებია?..что спасение тебя не радовало?
ვინ დაითვალოს ცრემლის კურცხალი,кто будет считать капли слез,
სირცხვილი, რაც გულს გაჰკარებია?..стыдно, что сердца коснулось?


გდიოდა ლექსი შენ როგორც სისხლი,Стихи лились из тебя как кровь,
მოურჩენელი გულის იარა.неизлечимого сердца рана.
თავის სიკვდილით თავს ვერ დაიხსნი своей смертью не спасешь себя
და სისხლი მხოლოდ სისხლს ეზიარა. и кровь только кровь причастила(?)


გამთენიისას ხაშის დიდ ქვაბში На рассвете в большом котле хаши
ხარშავდა კეპკას მთვრალი პაოლო.варил кепку пьяный Паоло.
ყინვას გაჰქონდა გარედ კაშკაში, Мороз выносил на улицу сияние,
სიკვდილმა ხელი მაგრად ჩაგავლო.смерть крепко схватила тебя своей рукой.


და გულში სტირის შენი ანდერძი:и в сердце плачет твое завещание:
სადღეგრძელოში გვახსოვდე მარად.чтобы помнили мы тебя вечно в тосте.
წითელ ღვინოში - შენ პურის კერძი в красном вине-твое блюдо хлеба
წამოიზრდები სისხლის ტომარად. увеличится в мешок крови.


ღმერთი და სჯული... არა ვართ შორი,Бог и вера...мы не далеки,
მონღოლის სისხლი გვიდუღს ორთავეს,монгольская кровь кипит в нас  обоих.
სული დააპეს და მერე ძორი...душу распилили(?),а потом.......?.......
ძორიც ძერებმა გამოათავეს............................................
..............


ასე უჭირდა ალბათ ამირანს так же трудно пришлось наверно Амирану
რომ დაულეწეს ჩვენსავით მკერდი...когда ему помяли грудь,как и нам.
შევსვამთ საწამლავს... ჩვენ როგორც მირონს - мы выпьем яда...как мирон-
პირველად შენ სთქვი ეს ალავერდი.ты первый сказал этот алаверди.


ჩოფურაშვილთან ვიყავით წუხელ,У Чопурашвили были вчера,
შენზე ღრიალით გასკდა არღანი.о тебе воплем кричал орган.
საკუთარ ძმასაც ვეღარ გავუმხელ,собственному брату не открою
რაც ჩაკირულა გულში ბალღამი...что .................в сердце гной...


სამწუხაროა ყველა ესენი жалко всех их
და უფრო მწარე კიდევ ის არი,а еще горче то,что,
ლამაზო ბიჭო! სერგეი ესენინ!красивый мальчик! Сергей Есенин!
ცოცხალს არ გესმის ეს საფიცარი!..живым не услышишь ты этой клятвы!..


ამხანაგებო, თუ ღრმა ღელეში Друзья! Если в глубокую яму
ჩვენი თავებიც სადმე დაგორდეს, наши головы где-нибудь скатятся,
ყველამ იცოდეს - სხვა პოეტებში все знайте-среди других поэтов
ესენინ ჰყავდა ძმად ცისფერ ორდენს!..Есенин был братом синему ордену!....


28 თებერვალი, 1926 წ.

ტფილისი.


Кажется, много ошибок. Исправляйте, я сделала что могла.

Кстати:ტფილისი, 1926 წ.

[lara]

Nika (28.4.2009, 21:51) писал:

Кажется, много ошибок. Исправляйте, я сделала что могла.

Лика, сверяюсь со своим листочком (видела бы ты его, весь в шрамах и вопросах)

გაუხედნავი კვიცი იყავი Ты был необъзженным жеребенком,
და სისხლიანი როგორც ჩაღატარ.и окровавленным как ?.... ჩაღატარ
დარჩები ლექსში გაურიყავი,останешься в стихотворении без берега(?) - закаменевшим (რიყის ქვა - булыжник), запечатленным
ცოდვაა, ამ ლექსს საფლავში გატან.жаль, этот стих возьми с собой в могилу.


მოგდევდა სევდა დიდ ტრამალების за тобой шла (тебя преследовала)печаль больших степей
და მოატანე დარიალამდე.и донесла до Дарьяла.
სული სულს როგორ დაემალება?!Как душе спрятатся от другой души?
ჩვენი თვალებიც ცრემლით დალამდენ. наши глаза увлажнились слезами.


განა შენ დარჩი მარტო ცოცხალი, Разве ты один остался живой,
რომ გადარჩენა არ გხარებია?..что спасение тебя не радовало?
ვინ დაითვალოს ცრემლის კურცხალი,кто будет считать капли слез,
სირცხვილი, რაც გულს გაჰკარებია?..стыдно, что сердца коснулось?


გდიოდა ლექსი შენ როგორც სისხლი,Стихи лились из тебя как кровь,
მოურჩენელი გულის იარა.неизлечимого сердца рана.
თავის სიკვდილით თავს ვერ დაიხსნი своей смертью не спасешь себя
და სისხლი მხოლოდ სისხლს ეზიარა. и кровь только кровь причастила

გამთენიისას ხაშის დიდ ქვაბში На рассвете в большом котле хаши
ხარშავდა კეპკას მთვრალი პაოლო.варил кепку пьяный Паоло. (Яшвили)
ყინვას გაჰქონდა გარედ კაშკაში, Мороз выносил на улицу сияние,
სიკვდილმა ხელი მაგრად ჩაგავლო.смерть крепко схватила тебя своей рукой.


და გულში სტირის შენი ანდერძი:и в сердце плачет твое завещание:
სადღეგრძელოში გვახსოვდე მარად.чтобы помнили мы тебя вечно в тосте.
წითელ ღვინოში - შენ პურის კერძი в красном вине-твое блюдо хлеба
წამოიზრდები სისხლის ტომარად. увеличится в мешок крови. - здесь все-таки мякиш хлеба, который опускают в вино, поминая усопших, который, разбухнув, становится похож на "кровавый мешок"



ღმერთი და სჯული... არა ვართ შორი,Бог и вера...мы не далеки,
მონღოლის სისხლი გვიდუღს ორთავეს,монгольская кровь кипит в нас  обоих.
სული დააპეს და მერე ძორი...душу распилили(или закололи),а потом.......?....... плоть
ძორიც ძერებმა გამოათავეს............................................ плоть коршуны прикончат
..............


ასე უჭირდა ალბათ ამირანს так же трудно пришлось наверно Амирану
რომ დაულეწეს ჩვენსავით მკერდი...когда ему помяли грудь,как и нам.
შევსვამთ საწამლავს... ჩვენ როგორც მირონს - мы выпьем яда...как мирон-
პირველად შენ სთქვი ეს ალავერდი.ты первый сказал этот алаверди.


ჩოფურაშვილთან ვიყავით წუხელ,У Чопурашвили были вчера,
შენზე ღრიალით გასკდა არღანი.о тебе воплем кричал (ревел, надрывался) орган.
საკუთარ ძმასაც ვეღარ გავუმხელ,собственному брату не открою
რაც ჩაკირულა გულში ბალღამი...что .................в сердце гной... ударила в сердце тоска (у ბალღამი много значений - это и гной, и флегма, и тоска)


სამწუხაროა ყველა ესენი жалко всех их
და უფრო მწარე კიდევ ის არი,а еще горче то,что,
ლამაზო ბიჭო! სერგეი ესენინ!красивый мальчик! Сергей Есенин!
ცოცხალს არ გესმის ეს საფიცარი!..живым не услышишь ты этой клятвы!..


ამხანაგებო, თუ ღრმა ღელეში Друзья! Если в глубокую яму
ჩვენი თავებიც სადმე დაგორდეს, наши головы где-нибудь скатятся,
ყველამ იცოდეს - სხვა პოეტებში все знайте-среди других поэтов
ესენინ ჰყავდა ძმად ცისფერ ორდენს!..Есенин был братом синему ордену!....



Лика, это не ошибки, а трудности перевода...

я тоже не знала, что такой этот ჩაღატარ-Чагатай-Джагатай... оказывается, упоминание о нем есть в "Картлис цховреба"
Под ноинами в грузинских летописях известны монгольские военачальники. В данном случае имеется в виду четыре ноина, сыновья главного монгольского хана: Чармаган, Чагатар, Иосур и Бичуй, которые, по словам Картлис-Цховреба, были присланы в Грузию для разыскания хваразмийского хана Джелал-Эддина...

и у Григола Абашидзе в "Исторической хронике XIII века" есть про Чагатая... "до осады Аламута Чагатай управлял Грузией, свыкся с грузинскими обычаями, любил грузинские пиры, развлечения, подружился с грузинскими князьями."

[lara]

lara (27.4.2009, 19:03) писал:

чье это стихотворение?

УТРО

У розы распустился бутон,
Обвился вокруг фиалки,
Ирис тоже проснулся
И голову склонил по ветру.
Жаворонок высоко в облаках
Звонко пел,
И соловей, полный чувств,
Нежным голосом это говорил:
"Расцветай милая страна,
Радуйся иверский край,
И ты, грузин, учебой
Радуй Родину!"

Иосиф Сталин  

[lara]

ტიციან ტაბიძეს

პაოლო იაშვილი

გადაგვაშენებს ჩვენ ბოდვები მომდგარი ჯარით,
მეც შენგან ველი ზიარებას, ვიხდი შვიდეულს.
საკმევლის სუნი გვაბარბაცებს შენ და თვითეულს,
კათაკმევლებათ მლოცველებში, რომ შევეჩარით.

შეგისკვნა გული კოლომბინამ ცისფერი ჩვარით,
მოგეფერება ბალაგანში ღამე გათეულს,
მეც შემომხედე შენი ყვითელ ლექსებით სნეულს,
მეფევ და ბავშვო, დაღალუულო ქალდეას ჯვარით.

დახურეს გზები, მოვეფანტეთ ყავრიან ქოხებს,
კომანდორივით უკან მოგდევს წმინდა გიორგი
შვაღამის კვამლში შენ აგამღვრევს და აგამბოხებს

დარბელით, ჭლექით დღე ნაკლული შენი ლაფორგი.
მოგაგონდება მამაშენი, ღვინო და გედი,
სოველი ჭინკა, ვარსკვლავები და საფრანგეთი.